Chó chăn cừu Úc từ lâu đã được nhiều người biết tới với sự đáng yêu và thông minh của chúng. Đúng như tên gọi, đây là một giống chó liên quan tới việc chăn gia súc, đặc biệt là nuôi cừu.
Tuy nhiên nhiều bạn đọc vẫn chưa biết được giống chó chăn cừu Úc này khác gì với giống chó tại châu Âu, Mỹ,… Vậy sau đây hãy cùng tìm hiểu chi tiết về nguồn gốc, đặc điểm và tính các của giống chó này cùng Laputa Farm nhé!
Chó chăn cừu Úc hay Australian Shepherd, chó Berger Úc hoặc còn biết đến với tên gọi là Aussie là một giống chó chăn cừu kích thước trung bình xuất xứ từ Mỹ nhưng được phổ biến ở Úc.
Với tên gọi là chó chăn cừu Úc nhưng chúng không phải có nguồn gốc từ Úc, mà được sinh ra và phát triển ở Mỹ để làm công việc của một con chó chăn gia súc trên các bình nguyên. Tên nó từ một trong những tổ tiên của chúng trong lịch sử.
Tổ tiên ban đầu của loài chó này là những con chó Tây Ban Nha mà cùng với những con chó chăn cừu Basque được xuất khẩu tới Mỹ và Úc với những con cừu Mêhicô trong những ngày đầu đặt chân tới hai quốc gia này. Chúng có thể được lai tạo với những con chó Collie chăn cừu.
Ngày nay, chúng chính thức được công nhận. Những ưu điểm của chúng bao gồm làm chó vệ sỹ, chó cảnh sát, chó dò mìn, tìm kiếm và cứu hộ, chăn cừu, canh gác, nhặt đồ, thi khéo léo, thi vâng lời và trình diễn thủ thuật.
Những chú chó chăn cừu Úc đầu tiên được lai tạo vào cuối những năm 1800 để chăn gia súc. Những chú chó này có nguồn gốc từ châu Âu và được nhân giống ở California. Có nhiều giả thuyết xung quanh các giống chó được sử dụng để lai tạo ra giống chó chăn cừu Úc.
Theo như tên gọi, người ta cho rằng giống chó chăn cừu Úc được lai tạo từ giống chó Collie và một giống chó chăn gia súc khác có nguồn gốc từ Úc. Những giống chó này đã từng lao động cùng với chủ nhân của chúng trong các trang trại và trên các cánh đồng.
Mặc dù những chú chó chăn cừu Úc ban đầu được lai tạo với mục đích giúp đỡ con người trong lao động, nhiều người đến từ mọi tầng lớp trong xã hội đã và đang nuôi chúng như thú cưng trong gia đình. Demi Moore, Bruce Willis, Steven Spielberg, Steven Jobs và Mel Gibson là một số người nổi tiếng sở hữu thú cưng là chó chăn cừu Úc.
Chó chăn cừu Úc có kích thước trung bình, mạnh khỏe, cân đối, và trông thô dã.
Chi tiết đặc điểm tổng quan chó chăn cừu Úc như sau:
Chiều cao Con đực cao từ 52 – 58 cm; con cái cao 46 – 53 cm
Cân nặng Con đực nặng 25 – 29 kg; con cái nặng khoảng 18 – 25 kg
Tuổi thọ Khoảng 12-15 năm
Lưa đẻ 6 – 9 cún, trung bình là 7
Màu sắc Xanh merle, đen, đỏ, đỏ merle,…
Tên gói khác Chó chăn cừu Úc, chó Aussie, Australian Shepherd
Đặc điểm ngoại hình chó chăn cừu Úc được thể hiện nổi bật ở:
Đôi tai ở vị trí cao trên đầu thủ, hình tam giác và hơi tròn ở đỉnh tai. Nó trong sống động và dẻo dai với một cơ thể hơi dài hơn so với chiều cao vai.
Aussie có bộ ngực sâu, mạnh mẽ và thế đứng vững vàng, cân bằng.
Chân trước thẳng tắp. Huyền đề phía trước có thể để hoặc loại bỏ, nhưng huyền đề phía sau thì loại bỏ.
Bàn chân mạnh mẽ và hình oval với những ngón chân cong hình vòm.
Chiều dài từ đất tới đỉnh đầu xấp xỉ chiều dài của thân, mõm hơi thuôn.
Mặt có độ gãy vừa phải.
Hàm răng cấu tạo hình lưỡi kéo cắt.
Cặp mắt hình ô van cỡ trung bình có thể màu nâu, da trời, hổ phách, hoặc bất cứ màu nào hoặc phối hợp nhiều màu.
Đặc điểm nhận dạng là đuôi cộc tự nhiên hoặc bị cắt. Đuôi thường bị cắt cộc nếu dài hơn 4 inches (khoảng 10 cm), mặc dù cơ bản thường là ngắn. Mỗi cá thể đực hoặc cái thường được xác định một cách rõ ràng.
Bộ lông có kích thước dài vừa phải, thẳng hoặc hơi lượn sóng, chịu đựng được thời tiết, có lớp lông tơ đi kèm. Mật độ lông trên lớp lông tơ phụ thuộc vào khí hậu.
Lông ngắn và mượt trên đầu thủ, phía ngoài tai, phía mặt trước của chân trước và phía sau của đùi. Phía sau của chân trước lông mọc vừa phải. Bờm và diềm lông quanh cổ, ở con đực nhiều hơn ở con cái.
Bộ lông có chiều dài vừa phải có các màu xanh da trời, đỏ nhạt, đen sẫm, đỏ nâu có hoặc không có những mảng trắng hoặc những đốm nâu. Bộ lông có thể thẳng hoặc hơi lượn sóng, và có lông dài ở phía sau của chân. Lông ở trên đầu thủ, phía trước của chân trước và phía ngoài tai thì ngắn hơn những nơi khác trên cơ thể. Bộ lông dễ chăm sóc và ít cần sự chú ý. Chải thường xuyên với một chiếc lược chuyên dụng và tắm khi cần thiết. Loài này rụng lông vừa phải.
Gen cho những màu sắc sặc sỡ cũng có thể mang những nhân tố gây mù và điếc. Điều này có thể được biểu hiện trong quá trình lai tạo. Kiểm tra khả năng nghe của cún con. Bản chất cộc đuôi có thể là kết quả đối với một số lứa cún với những tác động nghiêm trọng của chứng khuyết tật xương sống.
Những vấn đề Sức khỏe chính như tiêu chảy, CEA. Những bệnh liên quan không đáng lo lắm là: CHD, Viêm da mũi do tác động của mặt trời, Hội Chứng Pelger-Huet,… Thường gặp chứng Lumbar sacral, chứng động kinh, PRA, WD. Nhiều con mắc chứng loạn sản xương hông. Nên kiểm tra mắt và hông. Nên phòng ngừa bệnh giun ở tim để đảm bảo an toàn cho cún.
Đặc điểm màu sắc của chó Australian Shepherd
Chó chăn cừu Úc là những chú chó lao động có kích thước cơ thể trung bình với thân hình mạnh mẽ. Chúng có bộ lông thẳng hoặc hơi lượn sóng. Mặc dù bộ lông của chó chăn cừu Úc có thể có nhiều màu, hầu hết những chú chó thuộc giống này đều có mảng lông màu trắng trên bộ lông của chúng; mảng lông trắng này có thể thấy trên ngực, cổ, mõm, chân hoặc phần bụng của những chú chó chăn cừu Úc.
Ngoài những mảng màu trắng thường thấy trên bộ lông, giống chó này còn có thể có nhiều màu lông khác nhau. Trên thực tế, bạn cũng có thể thấy những chú chó chăn cừu Úc với bộ lông có ba màu.
Màu lông của giống chó chăn cừu Úc có thể có các màu như sau:
Xanh merle
Đen
Đỏ
Đỏ merle
Xanh merle và nâu nhạt
Đen và nâu nhạt
Đó là những màu lông phổ biến của giống chó chăn cừu Úc.
Dưới đây là những đặc điểm giúp bạn nhận biết một chú chó thuần chủng thuộc giống này:
Bờm quanh cổ
Lớp lông mỏng mọc dài quanh chân
Tai gập xuống
Chó chăn cừu Úc có tính cách cởi mở, những con cún thường thích đùa nghịch. Chúng dũng cảm, trung thành và đáng yêu, chúng là những người bạn của trẻ nhỏ mà rất hợp với những đứa trẻ hiếu động. Một loài tận tâm, một vệ sỹ trung thành, bởi vì chúng có bản năng bảo vệ một cách tự nhiên. Rất hiếu động, dẻo dai và tập trung chúng rất dễ bảo, với giác quan thứ sáu linh cảm về điều mà chủ nhân muốn.
Chúng còn là một giống chó có chỉ số thông minh cao, dễ huấn luyện. Mặc dù hung dữ khi làm việc với đàn gia súc, Aussie lịch thiệp với những người quen thuộc và chủ nhân. AS cần vận động nhiều và cần làm việc, bởi vì loài này rất thông minh, hiếu động và dễ nảy sinh buồn chán.
Nếu không được vận động đầy đủ về thể chất và tinh thần hoặc thiếu sự dẫn dắt của chủ nhân, có thể gây cho chúng trở nên buồn lo và phá hoại nếu bị bỏ rơi một mình. Hòa nhập với xã hội để ngăn ngừa chúng trở nên nghi ngờ người lạ.
Làm việc với những con AS có thể phù hợp với những người chủ có phong cách sống vô cùng năng động, nhưng lại quá sức với những con vật cảnh trong nhà. Nhiều con thích cắn gót chân người để cố gắng chăn dắt họ.
Chúng là những kẻ lao động yên lặng, không giống nhiều loài khác, mà được tạo ra để sủa liên tục khi chăn gia súc. Loài này thường không hiếu chiến. Loài này không phù hợp với cuộc sống căn hộ. Chúng tương đối hiếu động trong nhà và tốt nhất là có một khoảng sân rộng để vận động.
Loài chó lao động khỏe khoắn này cần một lượng vận động lớn để giữ được vóc dáng, khỏe về thể chất và tinh thần, hoặc tốt hơn là có một công việc thực thụ để làm. Rất thông minh và khao khát đối mặt với thách thức. Chúng cần được đi dạo hàng ngày hoặc chạy rong hay chạy theo xe đạp của chủ nhân. Nếu không đựợc vận động đầy đủ, nó có thể trở nên lười nhác và phá phách.
Tuỳ vào giống chó mà giá thành của chúng dao động khác nhau. Đối với những giống chưa phổ biến ở Việt Nam chó chăn cừu Úc – Australian Shepherd khoảng 1200 – 2000$,… tuỳ vào nguồn gốc và xuất xứ.
Lưu ý cần biết khi mua chó Australian Shepherd
Thực tế khi đã biết giá bán thì bạn cũng cần biết các đặc điểm để mua một bé Australian Shepherd khỏe mạnh và tốt nhất:
Lựa chọn cún có dáng đứng vững chắc, màu lông rõ nét, nhanh nhẹn hoạt bát.
Kiểm tra thính lực, thị lực và phản xạ của cún. Có thể dùng đồ chơi, bóng,…. thảy trước mặt cún, gây ra tiếng động bất ngờ và quan sát phản ứng của cún.
Cần chọn lọc nhà nhân giống uy tín, rõ ràng nguồn gốc chó bố mẹ để tránh những nguồn gen xấu gây ra di truyền một số tật như mù, điếc,…
Quan sát kỹ, kiểm tra sức khỏe cún trước khi mua.
Nên chọn những bé cún từ 50 ngày tuổi trở lên, đã tiêm ít nhất 1 mũi vaccine để sức khỏe ổn định.
Cần lưu ý về nguồn gốc và sức khỏe cún, yêu cầu nơi bán cung cấp đủ giấy chứng nhận nguồn gốc xuất xứ, sổ theo dõi sức khỏe và khám chữa bệnh, hợp đồng mua bán. Đặc biệt cần lưu ý về các chính sách hỗ trợ, bảo hành phòng trường hợp có rủi ro cún ốm, chết.
Chó chăn cừu Úc nhìn chung là một giống chó khỏe mạnh. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn phải biết làm sao để chăm sóc tốt cho chú chó cưng của bạn để bé có thể phát triển khoẻ mạnh.
Mặc dù chó chăn cừu vốn có thể trạng khỏe mạnh, nhưng đôi khi chúng vẫn có thể xảy ra các vấn đề sức khỏe:
Bị sốc nhiệt: Hầu hết các giống chó chăn cừu đều có nguồn gốc từ xứ lạnh sẽ rất dễ bị tình trạng sốc nhiệt với khí hậu nắng nóng tại Việt Nam. Có thể nhận thấy chó sẽ thở gấp, khò khè – thè lưỡi liên tục, nghiêm trọng hơn là bất tỉnh, mất nhận thức hoàn toàn. Bạn nên hạn chế đưa chó ra giữa trưa nắng hoặc những khu vực có nhiệt độ chênh lệch cao.
Bệnh viêm dạ dày, đường ruột: Đây là bệnh phổ biến xảy ra quanh năm, nhất là vào mùa hè và thời tiết nóng ẩm. Khi bệnh chó sẽ ăn ít dần và bỏ ăn, nôn mửa và tiêu chảy liên tục, nếu không điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Vậy nên, hãy cho chó ăn uống sạch sẽ và chín đồng thời thực hiện tẩy giun định kỳ cho bé.
Bệnh xương khớp: do chó chăn cừu thường xuyên chạy nhảy và vận động nhiều, nếu như chúng ta không “kiềm” chúng lại bớt, chúng sẽ dễ vận động quá hăng và dẫn đến bị mỏi, đau chân và thời gian lâu dài sẽ gây ra bệnh xương khớp.
Bạn cần kiểm tra tai của bé thường xuyên để loại bỏ bất kỳ dị vật nào trong tai của bé. Thêm vào đó, hãy chú ý đến các triệu chứng của các bệnh phổ biến ở giống chó này. Một số vấn đề sức khoẻ bạn cần lưu ý ở giống chó chăn cừu Úc là đục thủy tinh thể, khuyết tật mắt Collie, loạn sản xương hông và khuỷu tay, suy giáp, động kinh và ung thư.
Trong quá trình nuôi dạy chó Australian Shepherd thì bạn cần lưu ý như:
Cần huấn luyện chó chăn cừu Úc ngay từ nhỏ. Nếu bỏ qua việc dạy dỗ, Aussie có xu hướng trở thành “người quản lý” trong gia đình, coi mọi người trong nhà như “đàn cừu”. Chúng có thể có hành vi cắn gót chân, lôi kéo mọi người, không nghe lời và tỏ ra thô bạo giống như việc chăn bầy cừu. Dạy dỗ từ nhỏ sẽ giúp Aussie nhận biết chủ nhân, ngoan ngoãn và nghe lời.
Cho tiếp xúc với môi trường bên ngoài, với người và động vật khác để Aussie đỡ nhút nhát, cảnh giác quá độ hơn.
Aussie cần ít nhất một giờ vận động mỗi ngày. Bạn có thể dắt chúng chạy bộ, đi bộ đường dài, chơi bắt bóng, ném đĩa,…. giúp chúng tiêu năng lượng. Nếu đi ngoài đường, bạn phải luôn giữ dây xích để đảm bảo an toàn cho cún và người xung quanh.
Aussie thích làm việc nên bạn hãy giao việc cho chúng khi ở nhà. Bất kỳ việc gì bạn nghĩ ra như lấy đồ, dọn rác, dọn dẹp đồ chơi, đóng cửa,…. đều có thể là nhiệm của chúng. Chúng sẽ rất vui khi được bận rộn với công việc.
Cần chải lông 2 lần/tuần để giữ lông mềm mại, loại bỏ lông chết và bụi bẩn. Tắm khi lông quá bẩn và không cần tắm định kỳ. Vệ sinh tai sạch sẽ để tránh sinh bệnh.
Cắt móng chân để cún chạy nhảy dễ dàng hơn.
Aussie thường khá khỏe mạnh nhưng cũng có thể gặp một số bệnh như chứng loạn sản xương hông, các vấn đề về mắt như đục thủy tinh thể, và có thể bị động kinh. Cần khám sức khỏe định kỳ cho cún để phòng ngừa và kịp thời xử lý nguy cơ sức khỏe.
Trên đây là thông tin về giống chó chăn cừu Úc mà Laputa Farm đã tổng hợp và gửi tới các bạn. Hy vọng qua nội dung trên bạn đọc sẽ có kiến thức cần thiết về giống chó Australian Shepherd được nhiều người biết tới này.